کمبود دسترسی به محصولات پتروشیمی محسوس است

اقتصادکارامد: نایب رئیس انجمن نساجی گفت: عدم تخصیص به‌موقع ارز و کمبود مواد اولیه، زنجیره صنعت نساجی را دچار بحران کرده و اگر این روند ادامه یابد، سال آینده با تعطیلی کارخانه‌ها روبه‌رو خواهیم شد.

شاهین کاظمی نایب رئیس انجمن صنعت نساجی ایران در گفتگو با مهر در رابطه با موانع موجود در مسیر رشد این صنعت اظهار کرد: مشکلات ارزی که در حال حاضر در صنعت نساجی وجود دارد، بر فعالیت ما بسیار اثرگذار است. در زنجیره صنعت نساجی بخش زیادی از مواد اولیه پایه‌ای نظیر الیاف پنبه، الیاف ویسکوز، الیاف اکریلیک، مواد رنگزا و مواد شیمیایی و … همگی وارداتی هستند، که البته طی امسال به دلیل کمبود دسترسی به محصولات پتروشیمی در حوزه نساجی نظیر چیپس پلی استر نساجی و گرانول پلی پروپیلن نساجی، این مواد نیز به گروه مواد وارداتی پیوسته‌اند.

وی افزود: با این نگاه، عدم تخصیص به موقع ارز و یا عرضه قطره چکانی ارز منجر شده که ابتدای زنجیره صنعت نساجی با کمبود مواجه شود که این مسئله به صورت آبشاری به سایر قسمت‌های زنجیره منتقل می‌شود و هم اکنون تأمین مواد اولیه کارخانجات یکی از چالش‌های بسیار بزرگ این صنعت شده است و پیش بینی می‌شود که با ادامه این روند تعداد قابل توجهی از کارخانجات فعال در این حوزه تا انتهای سال متوقف شوند و سونامی تعطیلی بسیار خطرناکی پس از ماه رمضان و در سال آینده در این صنعت ایجاد شود. در کنار این موضوع باید توجه داشت که همه انواع نخ‌ها نیز در کشور تولید نمی‌شود که این بخش‌ها هم بایستی به مقدار کم در سبد وارداتی کشور لحاظ شوند.

تشدید فرسودگی ماشین آلات

کاظمی تصریح کرد: به موازات این موضوع، فرسوده شدن ماشین‌آلات یکی دیگر از چالش‌هایی است که در سال‌های اخیر برای تولیدکنندگان این حوزه مشکلاتی ایجاد کرده؛ با توجه به اینکه تقریباً همه ماشین آلات صنعت نساجی خارجی بوده و به صورت وارداتی تأمین می‌شود، تجربه نشان داده که این صنعت هر سال تقریباً ۵۰۰ میلیون دلار ارز برای نوسازی و یا توسعه نیاز دارد که متأسفانه از سال گذشته تأمین این ارز و واردات ماشین آلات نیز با چالش مواجه شده است.

نایب رئیس انجمن صنعت نساجی اضافه کرد: هم اکنون در بسیاری از کارخانجات صنعتی ماشین‌آلاتی با عمر ۳۰ سال هنوز در حال کار هستند که مشخصاً دیگر توان تولید سابق را ندارند و باید جایگزین و یا نوسازی شوند که این رویه طی یکی دو سال اخیر تقریباً متوقف شده و باعث شدت گرفتن متوسط فرسودگی کل صنعت می‌شود و اگر قرار به جبران آن باشد باید طی سال‌های آینده وضعیت تخصیص ارز به این بخش بهبود یابد.

وی تصریح کرد: عموماً در خصوص واردات ماشین آلات صنعت نساجی به دلیل ارزش بالای ارزی آنها، نیازمند مشارکت بانک‌ها جهت تأمین اعتبار هستیم که این موضوع نیز در چند سال اخیر با سیاست انقباضی بانک‌ها چالش‌های زیادی ایجاد نموده است. هم اکنون بانک‌ها نه تنها در تأمین سرمایه در گردش کارخانجات تولیدی مشارکت نمی‌کنند، بلکه منابعی را هم جهت سرمایه‌های ثابت در اختیار صنعت قرار نمی‌دهند و تمایل آنها به فعالیت در حوزه بازرگانی است که بازگشت سرمایه سریع‌تر و بیشتری دارد.

وی افزود: نکته جالب اینکه حتی در زمانیکه تولیدکننده می‌خواهد با منابع داخلی خود (نظیر ارز حاصل از صادرات) اقدام به واردات ماشین آلات کند، باز هم محدودیت‌ها و موانع بسیار زیادی در مقابل تولیدکننده قرار می‌گیرد.

نایب رئیس انجمن نساجی در ادامه گفت: از دیگر مشکلات فعلی تعدد سامانه‌هاست که موجب شده اجرای کارهای جاری واحدها با چالش بسیار زیادی مواجه شود و نه تنها مجبور به استخدام افرادی جهت اجرای امور اضافی تحمیلی از سوی سازمان‌های بیرونی هستیم، بلکه روند امور اجرایی را بسیار کند و پیچیده کرده و این در حالی است که تجار و بازرگانانی که در حوزه بازار مشغول به فعالیت هستند بدون مشکل و راحت تر از شرکت‌های تولیدی فعالیت می‌کنند.

رقابت نابرابر نساجی ایران با ترکیه و پاکستان در بازارهای منطقه

کاظمی در رابطه با میزان صادرات اظهار کرد: موضوع رقابت قیمت با محصولات غیرچینی نظیر ترکیه‌ای و یا پاکستانی در بازارهای منطقه‌ای تقریباً امکانپذیر نیست چراکه قیمت نخ پنبه به عنوان اصلی‌ترین ماده اولیه در بازار داخلی نسبت به رقبای منطقه‌ای بیشتر است و به همین دلیل در همان گام اول تولیدکنندگان بخش‌های پایین دستی از سایر کشورها عقب تر هستند که این میزان طی فرآیند تولید قابل جبران نیست.

وی تاکید کرد: بایستی راهی اندیشیده شود که قیمت مواد اولیه پایه در ایران با سایر کشورهای همجوار تقریباً یکسان باشد، در این صورت است که با تکیه بر مزایایی نظیر نیروی انسانی متبحر با دستمزد بهتر و یا انرژی ارزان‌تر نسبت به کشورهای همجوار امکان توسعه به سمت بازارهای صادراتی را خواهیم داشت. هرچند که بالاتر بودن قیمت مواد اولیه نسبت به کشورهای همسایه باعث می‌شود که کالای قاچاق یا حتی کالای وارداتی قانونی نیز در بدنه نساجی ارزان‌تر از تولید داخل شود.